ارزیابی فاکتورهای سرطان زایی و غیرسرطان زایی فلزات سنگین در عضله ماهیان غالب رودخانه بهمنشیر

این تحقیق با هدف ارزیابی ریسک سرطان ­زایی و غیرسرطان ­زایی فلزات سنگین جیوه، کادمیوم و سرب درعضله ماهیان بیاح (Liza abu)، شانک زرد باله (Acanthopagrus latus) و شبه شوریده چشم درشت (Pennahia anea) رودخانه بهمنشیر در فصل زمستان انجام شد. 90 نمونه ماهی شبه شوریده چشم درشت، بیاح و شانک زرد باله به­ صورت کاملاً تصادفی از 5 ایستگاه مورد مطالعه به وسیله تورهای گوشگیر رودخانه ای توسط صیادان بومی منطقه تهیه شدند. سنجش فلزات سنگین مورد مطالعه به­روش جذب اتمی و سیستم کوره گرافیتی با کمک دستگاه Perkin Elmer 4100 انجام شد. به­ منظور تکمیل اطلاعات در بخش مخاطرات وارده بر سلامت انسانی اقدام به تکمیل پرسشنامه به ­صورت تصادفی گردید. حداقل و حداکثر وزن مردان و زنان مورد مطالعه 54 و 107 کیلوگرم و میانگین وزنی کیلوگرم 13/803±73/62 بود. غلظت جیوه، سرب، کادمیوم در عضله ماهی شانک زرد باله بالاتر از شبه شوریده چشم درشت و بیاح به ­دست آمد (0/05>P). الگوی تجمع فلزات سنگین در عضله سه گونه بیاح، شانک زرد باله و شبه شوریده چشم درشت به ­صورت سرب>کادمیوم>جیوه بود. در سه گونه ماهی می­ توان گفت که هر سه گونه نسبت به سرب سرطان ­زایی داشته اما نسبت به جیوه فقط گونه شانک از حد استاندارد خارج بوده است. درخصوص کادمیوم می­ توان گفت که هر سه گونه در محدوده معرفی شده بوده و برای مصرف انسان از نظر سرطان ­زایی مشکلی ایجاد نمی­ کنند.